Columns

Ik ben naar New Kids Turbo geweest en heb een kostelijke avond gehad. Mag ik dat ronduit zeggen of hoor ik me daar voor te schamen? Het is volkomen foute humor, mensen worden in de film op een gruwelijke manier beschadigd en kapot gemaakt, het kan absoluut niet wat er gebeurt, het is fout tot op het bot, maar ik schaam me voor geen meter.

Ergens van binnen zit bij mij namelijk een mannetje dat zo fout is als de vijf New Kids bij elkaar en in de bioscoop ontmoet dat mannetje zijn gelijken. Zou ik me voor hem moeten schamen? Kom nou gauw; als ik dat zou doen, zou ik een deel van mezelf afwijzen en daar voel ik niks voor. En zoals het gaat met foute mannetjes, die vinden altijd wel een weg naar de oppervlakte. Het zijn ballen die je onder water duwt: hoe dieper je ze weg duwt, hoe harder ze naar boven komen.

Waar ik me voor zou moeten schamen is wanneer ik dat foute mannetje schade laat aanrichten. Als ik na de filmvoorstelling wouten, fietsen bushuisjes in elkaar zou rammen. Schaamte omdat ik met mijn gedrag anderen beschadig.

Ik zie nog Jochem van Gelder voor me met zijn Praatjesmakers, dat tv-programma waarin allemaal leuke vrolijke kids snedige uitspraken doen.

‘Ken je iemand die stinkt?’, vraagt Jochem.

‘Ja’, zegt een Raspunseltje in haar zondagse kleertjes met de liefste glimlach; ‘mijn oma stinkt’.

Wat volgt is een schaterende lach van meer dan een minuut waarbij de trots bulderende ouders van Raspunseltje beeldvullende aandacht krijgen. Je ziet haar denken: ‘Oh, nu ben ik dus leuk, zo willen volwassenen dat ik me gedraag’.

Oma blijft buiten beeld.

Wie hoort zich te schamen? Raspunseltje dat niet beter weet, kinderexploitant Jochem?

Ik gun Raspunseltje een wijze en gekwetste oma die haar de volgende dag op zodanige manier vertelt hoe zij haar oma heeft pijn gedaan dat het schaamrood haar naar de kaken stijgt. Schaamrood dat haar ervan bewust maakt dat ze andere mensen heeft gekwetst; schaamrood dat foute mannetjes en vrouwtjes uitnodigt de schade die ze aanrichten te herstellen.

Op deze manier mag schaamte-ontwikkeling in het lesprogramma worden opgenomen.