Columns

Inzicht
Ieder mens heeft zijn eigen verhaal en het recht daarin gehoord te worden.
Dit is het eerste uitgangspunt van waaruit herstelrecht conflicten benadert. Ik kan me niet herinneren dat ik ooit iemand tegenkwam die het hier niet mee eens was. Op papier althans.
Mensen ruimte geven hun verhaal te vertellen en dat zonder interpretatie of waardeoordeel aanhoren blijkt in alle simpelheid keer op keer een haast onmogelijke klus. Voor mij in ieder geval wel. Iedere keer stink ik er weer in, zal ik maar zeggen: interpretaties, oordelen, het net een beetje beter weten en dat subtiel laten blijken…..

Hoe je iemand uitnodigt zijn verhaal te vertellen is in feite simpel. Je stelt je open op, laat de ander praten en regelmatig vul je de zin aan ‘Ik hoor je vertellen…’, waarna je de vraag stelt: ‘vertel?’ Hoe kun je mensen meer ruimte geven? En toch kan hier een stevige sturing in zitten: door een oogopslag, een gefronst voorhoofd, de samenvatting van wat je hoort, het moment waarop je vraagt samen te vatten en de toon waarop je die samenvatting uitspreekt.

Gelukkig weet ik inmiddels dat het mij niet gegeven is de Ander altijd zijn verhaal te laten vertellen en daar zonder oordeel op te reageren. Die wetenschap is verrijkend. Het gaat om de weg, niet om het doel zal ik maar zeggen. Ik mag fouten maken.

Hoe emotioneler je betrokken bent bij een situatie, hoe moeilijker het is je te beperken tot enkel luisteren. Dat maakt dat op scholen herstelcoördinatoren niet per definitie geschikt zijn alle klussen op zich te nemen. Soms zitten ze er te dicht op en is afstand nodig.
Binnenkort ga ik op het Horizon college in Alkmaar een groep van zestien mensen opleiden tot herstelcoördinator. Over een paar maanden beschikt het ROC over een groep ‘gecertificeerde dorpsoudsten’ die elkaar waar nodig kunnen ondersteunen. Wanneer zij teveel betrokken zijn bij een conflict waarin ze gevraagd worden mensen tot elkaar te brengen, kunnen zij een beroep doen op elkaar en daarmee op collega’s die vanuit een luxe onwetendheid zonder oordeel, interpretaties en aannames mensen hun verhaal kunnen laten vertellen.
Waarom luisteren nu zo essentieel is, vertelt Irma van Dueren, Nederlands ambassadeur in Jemen, in de Volkskrant Magazine van 26 januari 2019, waar zij over een voor haar veranderend levensinzicht vertelt.

Je kunt het lezen als je hier klikt: